काठमाडौं उपत्यकाको मुख्य प्रवेशद्वार मानिने नागढुङ्गा–सिस्नेखोला सुरुङमार्ग निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको छ। आगामी केही महिनाभित्र यसको औपचारिक सञ्चालन सुरु गर्ने तयारी भइरहे पनि नेपालमा सुरुङमार्ग सञ्चालनको अनुभव नहुँदा सरकारले अन्तर्राष्ट्रिय सेवा प्रदायक कम्पनी खोज्ने प्रक्रिया अघि बढाएको छ। भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयका अनुसार यो सुरुङमार्ग नेपालकै पहिलो आधुनिक सुरुङ हो, जसमा अत्याधुनिक भेन्टिलेसन सिस्टम, आपतकालीन निकास, सीसीटीभी निगरानी, फायर सेफ्टी, ड्रेनेज तथा कन्ट्रोल रुम प्रणाली समावेश छन्। यी प्रणाली सञ्चालन र मर्मतका लागि प्राविधिक दक्षता आवश्यक पर्ने भएकाले सुरुका केही वर्ष विदेशी कम्पनीमार्फत सञ्चालन गराउने तयारी छ।
मन्त्रालयका अधिकारीहरूले बताएका छन्, “हामीसँग सुरुङ सञ्चालनको पर्याप्त अनुभव छैन। त्यसैले पहिलो चरणमा अन्तर्राष्ट्रिय कम्पनीबाट सेवा लिएर नेपाली प्राविधिकलाई तालिम दिने योजना बनाएका छौं।” सेवा प्रदायक कम्पनीले सुरुङ सञ्चालनका साथै स्थानीय जनशक्तिलाई तालिम र ज्ञान हस्तान्तरण गर्ने जिम्मेवारी पाउनेछ। सञ्चालनका क्रममा सुरुङको मर्मत–सम्भार, सुरक्षा, आपतकालीन प्रतिक्रिया, राजस्व संकलन, र ट्राफिक व्यवस्थापन मुख्य चुनौती रहने बताइन्छ। सरकारले यसका लागि स्पष्ट कार्यविधि र जिम्मेवारी तोक्ने तयारी गरेको छ।
करिब २.६८ किलोमिटर लामो नागढुङ्गा सुरुङमार्ग सञ्चालनमा आएपछि काठमाडौं–नागढुङ्गा सडकमा हुने ट्राफिक जाम घट्ने, यात्रा समय छोटिने र इन्धन बचत हुने अपेक्षा गरिएको छ। यो परियोजना नेपाललाई आधुनिक यातायात पूर्वाधारतर्फको नयाँ युगमा प्रवेश गराउने मानिन्छ। अहिलेसम्म सुरुङको भौतिक निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको छ भने निगरानी प्रणाली परीक्षण र सजावट कार्य भइरहेको छ। सञ्चालनको जिम्मा कसलाई दिने भन्ने अन्तिम निर्णय आगामी महिनाभित्र गर्ने तयारी मन्त्रालयले जनाएको छ।
